Τα El Dorado της Βόρειας Ελλάδας

Κρυφά μονοπάτια, σημάδια που φανερώνουν την ύπαρξη μυστικών ανεκτίμητης αξίας, χάρτες και κρυψώνες σε αστικά κέντρα και σε χωριά της ελληνικής επαρχίας... Αυτά είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που υπάρχουν στο μαγικό κόσμο των κυνηγών θησαυρών, που συνεχίζουν να «αλωνίζουν» εγκαταλειμμένα σπίτια, βουνά, ακόμη και τάφους σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα. Εκεί όπου δε φτάνει το φως του ήλιου φτάνει η σκαπάνη των σύγχρονων... Ιντιάνα Τζόουνς!

Ο «πυρετός» του χρυσού συνεχίζει να γοητεύει τους ερευνητές και τους αρχαιοκάπηλους σε ολόκληρη τη χώρα. Σε πολλά χωριά της ελληνικής επαρχίας μόλις πέφτει το φως του ηλίου ομάδες κυνηγών θησαυρών πιάνουν... δουλειά, προκειμένου να ανακαλύψουν θησαυρούς και λίρες. Παρότι τη δεκαετία του '90 το κυνήγι της... λίρας είχε γνωρίσει πτώση, τα τελευταία χρόνια έχει και πάλι μεγάλη άνθηση. Αγγλικές λίρες που έκρυψαν αντάρτες ή Γερμανοί, τουρκικά χρυσά πεντόλιρα, που έκρυψαν πριν διωχθούν Τούρκοι διοικητές των απελευθερωμένων περιοχών της Ελλάδας, καθώς και αρχαία κτερίσματα σε τάφους και κοντά σε αρχαιολογικές ανασκαφές, αποτελούν τα κυριότερα ευρήματα στα οποία προσβλέπουν οι ιδιότυποι... Ιντιάνα Τζόουνς. Επειδή οι παράνομες ανασκαφές γίνονται νύχτα και σε απομακρυσμένα σημεία, στα οποία πολλές φορές η πρόσβαση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, οι συλλήψεις κάθε χρόνο είναι ελάχιστες.

Τα σημάδια...

Βασικό κομμάτι της έρευνας των κυνηγών θησαυρών, προκειμένου να ξεκινήσουν την ανασκαφή, είναι η ύπαρξη κάποιου σημαδιού. Τόσο τα ίδια τα σημάδια, όσο και το νόημά τους χάνονται στα βάθη των αιώνων και αποτελούν σημαντικούς οδηγούς για τους ερευνητές. Μερικά από αυτά είναι οι πηγές νερού, μεγάλα και πολλές φορές σημαδεμένα δέντρα, ένα μικρό ξωκκλήσι, σπηλιές, γεφύρια και μικροί λόφοι. Τα σημάδια αποτελούσαν οδηγούς, ώστε οι ιδιοκτήτες των θησαυρών να αναγνωρίσουν τα σημεία όταν επέστρεφαν. Φυσικά, η αξιοπιστία τους αμφισβητείται και ο κάθε κυνηγός μπορεί να τα ερμηνεύσει διαφορετικά.

Τα «καυτά» σημεία στη Βόρεια Ελλάδα

Μεγάλος αριθμός παράνομων ανασκαφών έχει καταγραφεί στις Σέρρες, όπου οι μύθοι αναφέρουν την ύπαρξη λιρών που άφησαν πίσω τους οι Βούλγαροι και ειδικότερα κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου. Οι λόφοι του νομού, λόγω ανασκαφών, θυμίζουν... γαλλικό τυρί, ενώ πριν από περίπου 20 χρόνια πραγματοποιήθηκε νόμιμη ανασκαφή στα βυζαντινά λουτρά του Αγκίστρου, χωρίς ωστόσο να βρεθεί κάτι. Πάντως, φήμες αναφέρουν κρυφές ανασκαφές ακόμη και στο κέντρο της πόλης των Σερρών, με πιο χαρακτηριστική την ιστορία για κάποιον εργολάβο οικοδομών και το συνεργείο του, οι οποίοι εξαφανίστηκαν εν μια νυκτί όταν έσκαβαν κεντρικό οικόπεδο. Η τύχη τους, σύμφωνα πάντα με τις φήμες, βρέθηκε σε εξωτικά νησιά του Ειρηνικού ωκεανού...

Στην Καβάλα, οι χρυσοθήρες δραστηριοποιούνται γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, στο Παγγαίο και στην Εμπορία Θάσου. Στην Ημαθία, περιοχές ερευνών αφορούν το Βέρμιο, στα σύνορα της Ημαθίας με την Πέλλα.

Στην κορυφή των προτιμήσεων των χρυσοθήρων, όχι μόνον της Βόρειας Ελλάδας, βρίσκεται ο νομός Πιερίας και ειδικότερα ο Ολυμπος, το Λιτόχωρο και η Βροντού. Θησαυροί και λίρες από τα αρχαία χρόνια μέχρι την Τουρκοκρατία υποτίθεται πως βρίσκονται ακόμη θαμμένοι κάτω από το έδαφος, περιμένοντας τον τυχερό... Ιντιάνα. Οι κάτοικοι πολλών χωριών λένε ιστορίες για εκατοντάδες ερευνητές, οι οποίοι παρουσιάζονταν με ανιχνευτές μετάλλων και ραβδοσκόπους. Στην Αγία Παρασκευή των Παλαιών Πόρων ένας ιδιώτης ζήτησε παλιότερα άδεια για εκσκαφή, αλλά, επειδή ακούστηκε ότι στο σημείο εκείνο υπήρχαν πυρομαχικά, αποσύρθηκε. Αδειες πήραν ιδιώτες και για εκσκαφές στην περιοχή «Κατής» Ολύμπου και στον Αγιο Νικόλαο Παλαιών Πόρων, αλλά τελικά δεν προχώρησαν στην εκσκαφή. Ανασκαφές έγιναν επίσημα στη θέση Παλαιό Κεραμίδι σε αγροτεμάχιο και στη θέση Πριόνια του Ολύμπου.

Από φτυάρια μέχρι... φαγάνες!

Το πρώτο και πλέον απαραίτητο στοιχείο, για κάθε ερευνητή που... σέβεται τον εαυτό του, είναι ένας αξιόπιστος χάρτης θησαυρού. Η αξία του εξαρτάται από το μύθο του θησαυρού, που υποτίθεται πως θα οδηγήσει το χρυσοθήρα, την παλαιότητά του και φυσικά τις ορέξεις του πωλητή. Φήμες αναφέρουν χάρτες, η αξία των οποίων ξεπερνά τις 15.000 ευρώ. Το συνηθέστερο από τα σύνεργα των κυνηγών θησαυρών είναι ο ανιχνευτής μετάλλων. Οι σύγχρονοι ανιχνευτές διαθέτουν οθόνη με ενδείξεις και χαρακτηριστικά, όπως ο διαχωρισμός των μετάλλων και η ένδειξη της ποσότητας και του βάθους. Συνήθως οι ανιχνευτές εντοπίζουν σε μέγιστο βάθος, από 1,40 μέχρι 1,70 μέτρα, ενώ τα χαρακτηριστικά και η αξιοπιστία τους είναι ανάλογα με την τιμή τους. Αλλη κατηγορία μηχανημάτων είναι τα μαγνητικά. Εχουν τη μορφή τετράγωνου κουτιού με κεραίες ή με οθόνη και καλύπτουν μια περιοχή σε μεγάλη απόσταση. Είναι τα πιο σύγχρονα και ακριβά μηχανήματα, το κόστος των οποίων μπορεί να ξεπεράσει και τις 20.000 ευρώ. Φυσικά, χρησιμοποιούνται και σκαπτικά μηχανήματα, από φτυάρια και αξίνες μέχρι φαγάνες, ανάλογα με το μέγεθος της ανασκαφής.

Πηγή: Αγγελιοφόρος, 2/8/2009 - Σελίδα: 18