Τα
νομισματοκοπεία ήταν κρατικά αλλά
ανάλογα με τις ανάγκες λειτουργούσαν
και στρατιωτικά ή έκτακτα κυρίως για να
καλυφθούν οι διάφορες εκστρατείες. Τα νομισματοκοπεία χωρίζονταν σε
αυτά που έκοβαν νομίσματα σε χρυσό και
ήταν σε πρωτεύουσες και σε αυτά των
επαρχιών που έκοβαν σε χαλκό. Από τα μέσα
του 4ου αιώνα στα νομισματοκοπεία των
επαρχιών επιτρέπονταν να κόβουν
νομίσματα από πολύτιμα μέταλλα για
εορταστικούς λόγους, όπως στην
περίπτωση που άλλαζε ο αυτοκράτορας. Από
το 395 το βασικό νομισματοκοπείο για
κοπές νομισμάτων σε πολύτιμο μέταλλο
ήταν αυτό της Κωνσταντινούπολης.
Ανάλογα με τις συγκυρίες (δηλαδή
στρατιωτικές και διοικητικές ανάγκες ή
απώλεια εδαφών), άνοιγαν καινούργια
νομισματοκοπεία ή έκλειναν άλλα. Το
νομισματοκοπείο της Κωνσταντινούπολης
παρήγαγε νομίσματα μέχρι το 1453 όπου και
έχουμε την άλωση της Πόλης από τους
Τούρκους. Άλλα νομισματοκοπεία
που έκοβαν καθ' όλη την διάρκεια της
Βυζαντινής αυτοκρατορίας νομίσματα με
μικρές διακοπές ήταν αυτά της Θεσσαλονίκης,
της Νικομήδειας, της Κυζίκου, της
Αντιόχειας και της Αλεξάνδρειας.
Τα
σημαντικότερα νομισματοκοπεία του
Βυζαντίου ήταν αυτά της
Κωνσταντινούπολης, της Ρώμης, Του Τρίερ,
της Αρελάτης, της Λυών, της Ραβέννας, της
Ακυληίας, της Καρχηδόνας, της Κατάνης,
των Συρακουσών, της Σύσκιας, της
Θεσσαλονίκης, του Σιρμίου, της Χερσώνας,
της Ηράκλειας, της Κυζίκου, της
Αντιόχειας, της Νικομήδειας, της
Αλεξάνδρειας, της Κύπρου και της
Αλεξανδρέττας.
Στο
χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται όλα τα
νομισματοκοπεία της Βυζαντινής
αυτοκρατορίας.
Το κάθε
νομισματοκοπείο χάραζε στα νομίσματα
που έκοβε, τα δικά του σύμβολα που
έδειχναν την πόλη , το μέταλλο σε μερικές
περιπτώσεις και το εργαστήριο που τα
παρήγαγε. Ακολουθεί
ένας πίνακας με τα σημαντικότερα νομισματοκοπία, τα σημάδια τους και
εικόνα σαν παράδειγμα.
Τα
σημαντικότερα νομισματοκοπεία και
τα σημάδια τους |
Πόλη |
Περιγραφή |
Τύπωμα |
Αλεξάνδρεια
|
Το
νομισματοκοπείο στην Αλεξάνδρεια
της Αιγύπτου, λειτούργησε ως
Βυζαντινό νομισματοκοπείο, τις
χρονολογίες 525 - 646 μ.Χ., μέχρι δηλαδή
την κατάληψη της πόλης από τους
Άραβες.
|

|
Αντιόχεια
|
Το
νομισματοκοπείο της Αντιόχειας
έκοψε νομίσματα γύρω στα 512 - 610 μ.Χ.
Το νομισματοκοπείο τύπωνε τα εξής σημάδια
στα νομίσματα πού έκοβε : AN, ANTIX, ANTX,
THEUP,
καθώς και άλλα. Η Αντιόχεια
μετονομάστηκε σε Θεούπολις, μετά
από ένα σεισμό πού ουσιαστικά
κατέστρεψε την πόλη.
|

|
Καρχηδόνα
|
Η Καρχηδόνα
λειτούργησε ως Βυζαντινό νομισματοκοπείο το 533 - 695
μ.Χ. Το νομισματοκοπείο τύπωνε τα εξής σημάδια
στα νομίσματα πού έκοβε : CAR, KAR, KART, CT.
|

|
Κωνσταντινούπολη
|
Το
νομισματοκοπείο
της Κωνσταντινούπολης είχε σήμα το CON. Στα
χρυσά χάραζαν το CONOB. Στα
χάλκινά το CON. Στα
αργυρά συναντάμε και την ένδειξη COB. Τα
χρυσά, από την εποχή του
Ζήνωνος, ανεξάρτητα από την
περιοχή που κόπηκαν έφεραν την ένδειξη
CONOB για να έχουν μεγαλύτερη
εμπορευσιμότητα.
|

|
Θεσσαλονίκη
|
Το
νομισματοκοπείο
της Θεσσαλονίκης έκοψε νομίσματα
από το 498 μέχρι 630 μ.Χ., έπειτα διέκοψε και
επαναλειτούργησε επί Αλεξίου Α' (1081 - 1118) όπου
και παρέμεινε σε λειτουργεία μέχρι τα τέλη
του 14ου αιώνα.
Το νομισματοκοπείο τύπωνε τα εξής σημάδια
στα νομίσματα πού έκοβε : TES, THESSOB, TESOB, and
THSOB.
|

|
Κύζικος
|
Το
νομισματοκοπείο της Κυζίκου έκοψε νομίσματα γύρω στα
518 - 629 μ.Χ. Το νομισματοκοπείο τύπωνε τα εξής σημάδια
στα νομίσματα πού έκοβε : KYZ or KY.
|

|
Νικομήδεια
|
Το
νομισματοκοπείο της Νικομήδειας έκοψε νομίσματα γύρω στα
498 - 627 μ.Χ. Το νομισματοκοπείο τύπωνε τα εξής σημάδια
στα νομίσματα πού έκοβε : NIKO, NIK, NIC, NIKM,
NIKOMI, and NI.
|

|
Ρώμη
|
Το
νομισματοκοπείο της Ρώμης
επαναλειτούργησε επι Ιουστινιανού
Α' γύρω στα 540 μ.χ. μέχρι τα μέσα
του 8ου αιώνα όπου και έκλεισε, κατά την διάρκεια της
βασιλείας του Κωνσταντίνου Ε'.
|

|
Συρακούσες
|
Το
νομισματοκοπείο στις Συρακούσες
της Σικελίας Η Καρχηδόνα
λειτούργησε ως Βυζαντινό νομισματοκοπείο το 540s - 878
μ.Χ.
|

|
/Κορυφή/
|